Rtusamhara, Okres klasyczny

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
åtu-saàhäram
mahäkavi-kälidäsa-viracitam |
(1)
prathamaù sargaù
gréñma-åtu-varëanam
pracaëòa-süryaù spåhaëéya-candramäù sadävagäha-kñata-väri-saïcayaù |
dinäntaramyo’bhuypaçänta-manmatho nidägha-kälo’yam upägataù ||1||
niçäù çaçäìka-kñata-néla-räjayaù kvacid vicitraà jala-yantra-mandiram |
maëi-prakäräù sarasaà ca candanaà çucau priye yänti janasya sevyatäm ||2||
suväsitaà harmya-talaà manoharaà priyä-mukhocchväsa-vikampitaà madhu |
sutantri-gétaà madanasya dépanaà çucau niçéthe’nubhavanti käminaù ||3||
nitamba-bimbaiù saduküla-mekhalaiù stanaiù sahäräbharaëaiù sa-candanaiù |
çiroruhaiù snäna-kañäya-väsitaiù striyo nidäghaà çamayanti käminäm ||4||
nitänta-läkñä-rasa-räga-raïjitair nitambinénäà caraëaiù sa-nüpuraiù |
pade pade haàsa-rutänukäribhir janasya cittaà kriyate sa-manmatham ||5||
payodharäç candana-paìka-carvitäs tuñära-gaurärpita-hära-çekharäù |
nitamba-deçäç ca sa-hema-mekhaläù prakurvate kasya mano na sotsukam ||6||
samudgata-sveda-citäìga-sandhayo vimucya väsäàsi gurüëi sämpratam |
staneñu tanv-aàçukam unnata-stanä niveçayanti pramadäù sa-yauvanäù ||7||
sa-candanämbu-janodbhavänilaiù sahära-yañöi-stana-maëòalärpaëaiù |
sa-vallaké-käkali-géta-niùsvanair nibodhyate supta ivädya manmathäù ||8||
siteñu harmyeñu niçäsu yoñitäà sukha-prasuptäni mukhyäni candramäù |
vilokya nünaà bhåçaà utsukaç cairaà niçäkñaye yäti hriyeva päëòutäm ||9||
asahya-vätoddhata-reëu-maëòalä pracaëòa-süryätapa-täpitä mahé |
na çakyate drañöum api praväsibhiù priyä-viyogänala-dagdham ätasaiù ||10||
mågäù pracaëòätapa-täpitä bhåçaà tåñä mahatyä pariçuñka-tälavaù |
vanäntare toyam iti pradhävitäù nirékñya bhinnäïjana-sannibhaà nabhaù ||11||
sa-vibhramaiù sasmita-jihma-vékñitair viläsavatyä manasi praväsinäm |
anaìga-sandépanam äçu kurvate yathä pradoñäù çaçi-cäru-bhüñaëäù ||12||
raver mayükhair abhitäpito bhåçaà vidahyamänaù pathi sapta-päàsubhiù |
aväìmukho jihma-gatiù çvasan muhuù phaëé mayürasya tale niñédati ||13||
tåñä mahatyä hata-vikramodyamaù çvasan muhur düra-vidäritänanaù |
na hanty adüre’pi gajän mågeçvaro vilola-jihvaç calitägra-kesaraù ||14||
viçuñka-kaëöhähåta-sékarämbhaso gabhastibhir bhänumato’nutäpitäù |
pravåddha-tåñëopahatä jalärthino na dantinaù kesariëo’pi bibhyati ||15||
hutägni-kalpaiù savitur gabhastibhiù kaläpinaù klänta-çaréra-cetasaù |
na bhoginaà ghnanti samépa-vartinaà kaläpa-cakreñu niveçitänanam ||16||
sabha-drumas taà pariçuñka-kardamaà saraù kahnan näyatapotå-maëòalaiù |
raver mayükhair abhitäpti bhåçaà varäha-yütho viçatéva bhütalam ||17||
vivasvatä tékñëataräàçu-mälinä sapaìka-toyät saraso’bhitäpitaù |
utplutya bhekas tåñitasya bhoginaù phaëätapatrasya tale niñédati ||18||
samuddhåtäçeña-måëäla-jälakaà vipanna-ménaà druta-bhéta-särasam |
parasparotpéana-saàhatair gajaiù kåtaà saraù sändra-vimarda-kardamam ||19||
ravi-prabhodbhinna-çiromaëi-prabhor vilola-jihvädvaya-léòha-märutaù |
viñägni-süryätapa-täpitaù phaëé na hanti maëòüka-kulaà tåñäkulam ||20||
sa-phenaloläyata-vaktra-sampuöaà viniùsåtälohita-jihvam unmukham |
tåñäkulaà niùsåtam adri-gahvaräd avekñyamäëaà mahiñé-kulaà jalam ||21||
paöutara-dava-dähocchuñka-sasya-prarohäù
paruña-pavana-vegotkñipta-saàçuñka-parëäù |
dinakara-paritäpa-kñéëa-toyäù samantäd
vidadhati bhayam uccair vékñyamäëä vanäntäù ||22||
çvasiti vihaga-vargaù çérëa-parëa-druma-sthaù
kapi-kulam upayäti kaläntam adrer nikuïjam |
bhramati gavaya-yüthaù sarvatas toyam icchaï
charabha-kulam ajihmaà proddharaty ambu-küpam ||23||
vikaca-nava-kusumbha-svaccha-sindüra-bhäsä
prabala-pavana-vegodbhüta-vegena türëam |
taöa-viöapa-latägräliìgana-vyäkulena
diçi diçi paridagdhä bhütayaù pävakena ||24||
jvalati pavana-våddhaù vartamänäà daréñu
sphuöati paöu-ninädaiù çuñka-vaàça-sthaléñu |
prasarati tåëa-madhye lamba-våddhiù kñaëena
glapayati måga-vargaà pränta-lagno davägniù ||25||
bahutara iva jätaù çälmalénäà vaneñu
sphurati kanaka-gauraù koöareñu drumäëäm |
pariëata-dala-çäkhänutpatan präàçu-våkñän
bhramati pavana-dhütaù sarvato’gnir vanänte ||26||
gaja-gavaya-mågendrä vahni-santapta-dehäù
suhåda iva sametä dvandva-bhävaà vihäya |
hutavaha-parikhedäd äçu nirgatya kakñäd
vipula-pulina-deçän nimnagäà saàviçanti ||27||
kamala-vana-citämbuù päöalämoda-ramyaù
sukha-salila-niñekaù sevya-candräàçu-häraù |
vrajatu tava nidäghaù käminébhiù sameto
niçi sulalitagéte harmya-påñöhe sukhena ||28||
iti prathama-sargaù gréñma-åtu-varëane samäptaù
||1||
--o)0(o--
(2)
dvitéyaù sargaù
varñä-åtu-varëanam
samérakämbhodhara-matta-kuïjaras
taòit-patäko’çani-çabda-mardalaù |
samägato räjavad uddhata-dyutir
ghanägamaù kämi-jana-priyaù priye ||1||
nitänta-nélotpala-patra-käntibhiù
kvacit prabhinnäïjana-räçi-sannibhaiù |
kvacit sagarbha-pramadä-stana-prabhaiù
samäcitaà vyoma dhanaiù samantataù ||2||
tåñäkulaiç cätaka-pakñiëäà kulaiù
prayäcitäs toya-bharävalambinaù |
prayänti mandaà bahudhäravarñiëo
balähakäù çrotra-manohara-svanäù ||3||
balähakaç cäçani-çabda-mardaläù
surendra-cäpaà dadhatas taòid-guëam |
sutékñëa-dhärä-patanogra-säyakais
tudanti cetaù prasabhaà praväsinäm ||4||
prabhinna-vaidürya-nibhais tåëäìkuraiù
samäcitäprotthita-kandalé-dalaiù |
vibhäti çukletara-ratna-bhüñitä
väräìganeva kñitir indra-gopakaiù ||5||
sadä manojïaà svanad-utsavotsukaà
vikérëa-vistérëa-kaläpa-çobhitam |
sasambhramäliìgana-cumbanäkulaà
pravåtta-nåtyaà kulam adya barhiëäm ||6||
nipätayantyaù paritas taöa-drumän
pravåddha-vegaiù salilair anirmalaiù |
striyaù suduñöä iva jäti-vibhramäù
prayänti nadyas tvaritaà payonidhim ||7||
tåëotkarair udgata-komaläìkurair
vicitra-néla-hariëé-mukha-kñataiù |
vanäni vaindhyäni haranti mänasaà
vibhüñitäny udgata-pallavair dåçaiù ||8||
vilola-netrotpala-çobhitänanair
mågaiù samantäd upajäta-sädhvasaiù |
samäcitä saikatiné vana-sthalé
samutsukatvaà prakaroti cetasaù ||9||
abhékñëam uccair dhvanatä payo-mucä
ghanändhakärékåta-çarvaréñv api |
taòit-prabhä-darçita-märga-bhümayaù
prayänti rägäd abhisärikäù stiryaù ||10||
payodharair bhéma-gabhéra-niùsvanais
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Rtusamhara, Okres klasyczny

Tematy