Rysunek techniczny, Geodezja i Kartografia, Pismo techniczne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1.
Rola rysunku w technice
2.
Odmiany rysunku technicznego
3.
Normalizacja
1. Rola rysunku w technice.
W technice jedną z podstawowych form przekazywania informacji (np. między konstruktorem jakiegoś urządzenia
a jego wykonawcą) jest rysunek. Rysunek techniczny jest specjalnym rodzajem rysunku wykonywanego według
ustalonych zasad i przepisów. Dzięki zwięzłemu i przejrzystemu wyraŜaniu kształtów i wymiarów
odwzorowywanego przedmiotu rysunek techniczny dokładnie wskazuje jak ma wyglądać ten przedmiot po
wykonaniu. Określa on równieŜ budowę i zasadę działania róŜnych maszyn i urządzeń lepiej niŜ najdoskonalszy
opis słowny. Z tych teŜ względów rysunek techniczny stał się powszechnym i niezbędnym środkiem
porozumiewania się wszystkich pracowników zatrudnionych w procesie produkcyjnym. Znajomość zasad
sporządzania i umiejętność odczytywania rysunku technicznego umoŜliwia przekazywanie myśli naukowo-
technicznej w postaci np. projektu maszyny lub urządzenia.
Rysunek techniczny - wykonany zgodnie z przepisami i obowi
ą
zuj
ą
cymi zasadami - stał si
ę
j
ę
zykiem,
którym porozumiewaj
ą
si
ę
in
Ŝ
ynierowie i technicy wszystkich krajów. Powszechne i mi
ę
dzynarodowe
znaczenie rysunku technicznego umo
Ŝ
liwia korzystanie z wynalazków i ulepsze
ń
z całego
ś
wiata.
2. Odmiany rysunku technicznego.
Ze względu na wielką róŜnorodność dziedzin jakie wchodzą w zakres ogólnie pojętej techniki w rysunku
technicznym wyróŜniamy kilka odmian:
o
rysunek techniczny maszynowy
o
rysunek budowlany
o
rysunek elektryczny
Aby zapoznać się z zasadami obowiązującymi podczas tworzenia i odczytywania rysunków technicznych w dalszej
części kursu skupimy sie na rysunku technicznym maszynowym.
3. Normalizacja.
Aby rysunek techniczny mógł rzeczywiście spełniać rolę międzynarodowego języka wszystkich inŜynierów i
techników musi on być sporządzony według ściśle określonych zasad i przepisów. Zasady te z kolei muszą być
stosowane i przestrzegane przez wszystkie kraje, które współpracują ze sobą w zakresie wymiany myśli naukowo -
technicznej.
Brak ogólnie obowiązujących reguł, dotyczących umownych znaków, skrótów, sposobu przedstawienia przedmiotu
na rysunku, sposobu określenia wymiarów i innych uproszczeń, prowadziłby do nieporozumień, a nawet mógłby
być przyczyną wadliwego wykonania przedmiotu.
Norma jest to ustalona, ogólnie przyj
ę
ta zasada, reguła, wzór, przepis, sposób post
ę
powania w
okre
ś
lonej dziedzinie.
Normalizacja jest to opracowywanie i wprowadzanie w
Ŝ
ycie norm, ujednolicanie.
Normy rysunkowe zawierają szczegółowo opracowane przepisy dotyczące wszystkich zagadnień związanych z
wykonaniem rysunku technicznego.
Przepisy reguluj
ą
ce m. in. rozmiary arkuszy, rodzaje linii, sposób podawania wymiarów, opis rysunku
okre
ś
laj
ą
przepisy zwane Polskimi Normami. Opracowuje je Polski Komitet Normalizacyjny (w
skrócie PKN).
Formaty arkuszy rysunkowych
1.
Wymiary arkuszy
2.
Obramowanie
3.
Tabliczka rysunkowa
1. Wymiary i kształt arkuszy rysunkowych.
Formaty arkuszy przeznaczonych do wykonania rysunków technicznych są znormalizowane (PN-80/N-01612).
Prostokątny kształt arkusza rysunkowego został tak dobrany, Ŝeby kaŜdy arkusz dwa razy większy lub dwa razy
mniejszy był podobny do pierwotnego, to jest aby stosunek boku dłuŜszego do krótszego był zawsze taki sam.
Jako format zasadniczy przyj
ę
to arkusz o wymiarach 297 x 210 mm
i oznaczono go symbolem A4.
Inne formaty (zwane podstawowymi) są wielokrotnymi formatu zasadniczego, to jest są 2, 4, 8 lub 16 razy większe
od A4 i oznaczone symbolami A3, A2, A1, A0.
Format
Wymiary arkusza (mm)
A0
841 x 1189
A1
594 x 841
A2
420 x 594
A3
297 x 420
A4
210 x 297
2. Obramowanie.
Na kaŜdym rysunku technicznym bez względu na to jakiego jest formatu naleŜy wykonać obramowanie. Ramka
powinna być wykonana linią ciągłą w odległości 5mm od krawędzi arkusza.
3. Tabliczka rysunkowa.
Znaczną część objaśnień i uwag, dotyczących rysunku zawieramy w tabliczce rysunkowej, którą umieszcza się w
prawym dolnym rogu arkusza tak aby przylegała do linii obramowania.
Wzór tabliczki rysunkowej.
Linie rysunkowe
1.
Rodzaje linii rysunkowych
2.
Zastosowanie linii
1. Rodzaje linii rysunkowych.
śeby rysunek techniczny był wyraźny, przejrzysty i czytelny stosujemy róŜne rodzaje i odmiany linii. Inne linie
stosuje się do narysowania krawędzi przedmiotu, inne do zaznaczenia osi symetrii a jeszcze inne do
zwymiarowania go.
To jaką, w danej sytuacji, linię naleŜy zastosować na rysunku określa ściśle Polska Norma PN-82/N-01616.
Wspomniana norma określa linie do stosowania w róŜnych odmianach rysunku technicznego - maszynowego,
budowlanego i elektrycznego. PoniŜej przedstawię te rodzaje linii, które dotyczą rysunku technicznego
maszynowego i są niezbędne do opanowania podstaw rysunku technicznego.
Do wykonywania rysunków technicznych
maszynowych słuŜą następujące rodzaje linii:
Linia
Gruba
Cienka
o
linia ciągła
o
linia kreskowa
o
linia punktowa
o
linia falista
ciągła
kreskowa
Poza tym rozróŜnia się linie:
punktowa
o
linia gruba (o grubości
a
)
o
linia cienka (o grubości
b=a/3
)
falista
2. Zastosowanie linii.
Grubość linii naleŜy dobierać w zaleŜności od wielkości rysowanego przedmiotu i stopnia złoŜoności jego budowy.
Wybrana grupa grubości linii (grubych i cienkich) powinna być jednakowa dla wszystkich rysunków wykonanych
na jednym arkuszu. Np. jeŜeli grubość linii grubej wynosi 0,5 mm, to linia cienka powinna mieć grubość 0,18 mm
lub jeŜeli linia gruba ma grubość 0,7 mm to linia cienka 0,25 mm.
Rodzaj linii
Zastosowanie
Linia ciągła gruba
-
widoczne krawędzie i wyraźne zarysy przedmiotów w widokach i przekrojach,
-
linie obramowania arkusza,
-
zewnętrzny zarys tabliczki rysunkowej,
-
krótkie kreski oznaczające końce płaszczyzny przekroju.
Linia ciągła cienka
-
linie wymiarowe
-
pomocnicze linie wymiarowe,
-
kreskowanie przekrojów.
Linia punktowa cienka
-
osie symetrii
-
ślady płaszczyzn symetrii
Linia kreskowa cienka
-
niewidoczne krawędzie i zarysy przedmiotów
Linia falista cienka
-
linie urwania i przerwania przedmiotów
-
linie ograniczające przekroje cząstkowe
Przykładowy rysunek techniczny pokazujący zastosowanie poszczególnych linii rysunkowych znajdziesz poniŜej
Na rysunku zastosowano róŜne rodzaje
linii zgodnie z ich przeznaczeniem:
·
obramowanie arkusza - linia
ciągła gruba,
·
zewnętrzny zarys tabliczki
rysunkowej - linia ciągła gruba,
·
widoczne krawędzie przedmiotu
- linia ciągła gruba,
·
linie wymiarowe i pomocnicze
linie wymiarowe - linia ciągła
cienka,
·
kreskowanie przekroju - linia
ciągła cienka,
·
osie symetrii - linia punktowa
cienka,
·
linia ograniczająca przekrój
cząstkowy - linia falista cienka.
Aksonometria
Zastosowanie i rodzaje rzutów aksonometrycznych.
Do przedstawienia kształtów przedmiotów w sposób poglądowy (perspektywiczny), w jednym rzucie, słuŜą w
rysunku technicznym rzuty aksonometryczne. WyróŜniamy następujące rodzaje rzutów aksonometrycznych:
o
izometrię
o
dimetrię ukośną
o
dimetrię prostokątną
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Rysunek techniczny, Geodezja i Kartografia, Pismo techniczne

Tematy