Ryszard Dzieszyński - Miłość, !!! 2. Do czytania, 1.!.Thrillery

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
MIŁOŚĆ PIENIĄDZE ŚMIERĆ
Rzeszowski kryminalny fin de siecle
Sto lat temu przed trybunałem
„Wszdienicenieiruinadachdiurawykamienneklepienienadbramąwjadowąpopkanegroi
ladachwilaawalenieminagłowyprechodniówwewnątrpokojebrudneodkilkunatulatnie
bieloneanimalowanepodłogidiurawegoreniżwtajniachbywająpieceomaloneipopkanew
wychodkachpregniłeklepienia jeden nichawalonyadrugiladadieomuibydamknitypowały
tynkuobnażonealaądówpryigłychawaliłaiwrokuełymoknabutwiałe”
Nad jakim budynkiem tak biadolono i to w dodatku przed stu lary na łamach„KurieraReowkiego?”
MiekaocyReowanajątengmachPotżnacworobocnabudowlawyokąwieżąnarontonie
otoczona fortyfikacjami z charakterystycznymi bastionami na narożachTaktoamekpytkaLigy
możnegopananaReowiewpierwejpołowieXVIIwiekupotemnależącydoroduLubomirkichpo
robiorachajtyprewładeautriackieipredpółtorawiekiemprytoowanydopotreblokalnego
wymiaru sprawiedliwociZamiatuctacłyituodbywadpoiedeniaądoweamiatmuykikapel
dworkichłychadbyłobrkkajdanwiniówleiamymdiomniebyłotułodkourdowadNie
darmo„KurierReowki”piał
„Jedendialedcyireerentcywilnyniemająpomieceotuładimuąaktamipoalach
roprawagdyteąajteroprawamiurdowadchybamogąwkorytarach
wiadkowienaroprawywywanicałymidniamimuąwycekiwadnaimnychpełnychpreciągów
korytarachądowych narażeniemdrowiadocegoprecieżnieąobowiąani”
Gdyby te mury umiałymówidNienicbyniepowiediałycoitudiałopredtulatyponieważna
pocątkunaegotuleciatarybudynekoprócwieżyotałburonyiwybudowanonowy
Możnaprecieżignąddoinnychródełnaprykładdowpomnianegojuż„KurieraReowkiego”
któryacąłwychodidwroku1883Zapewneiwtedywielucytelnikówacynałolekturodrubryki„Z
ibyądowej”NicdiwnegopredwiekiemReówbyłpokojnąprowincjonalnąmiecinąororywk
byłotutrudnoaludieaweżądnienacjitymbardiejemocjonowaliikażdymciekawym
wydareniemrelacjonowanymnałamachlokalnegoperiodykuNawettakimżeporądekmiejki
akłócająwiniegalopująceporynkuWmiankowałotymanonimowyautorobdaronytalentem
atyrycnymwprawodaniuwyjadudoCudca„nareportaż”Relacjwojąacąłodporównao
tego zacnego grodu z Rzeszowem:
„Narynkuodbywająojcytekackiiginautycnepredtawieniakuryaikogutycyniąna
mietnikuanatonomicnepoukiwaniaodcaudocauprebiegająponimkwapliwiecworonożni
cłonkowiekomijianitarnejktórymOpatrnododmówiłarogówwcelubyidobrediałona
wiecieOtatniąintytucjąjużnieawtydiCudecReowaajmujeiiunaocycaniemmiata
licnetowarytwoowychwierątekktórychpożywadMojżeakaałwemunarodowiWnaym
grodienierowijaatolireconetowarytwowejbłogiejdiałalnociwród białegodnialecdopiero
wiecoraOobliwiewpadawokogromadkapiciuktórapunktualnociągodnąnaladowania
uganiacodieopoachodiełoocanatarymrynkuiodbywanawetcaemdomowerewijeażpo
strych!”
Wródmyjednakdowypadkówkryminalnychktórymiowowydarenieniewielemiałowpólnego
chociażapewnewłacicieleowychwierątaługiwalijeli nie nakryminałtoprynajmniejnagrywn
apucaniewoichpupilówamopa
Rzeszowski Trybunałjakwikodtegotypuądówropatrywałpreważnieprawydrobnepreco
wyrokówwyokichnieerowałprawytebyłytypoweoutwapodpaleniatruciewierątkradieże
Jakibyłrecywicierodajtychprawmożnaiprekonadchociażbynapodtawieprotokołów
policyjnychtegookreuItakpredwadieciadnikwietniowych1883rokupolicjamiejkaw
Reowiewadiładoaretu24oobyapijaotwo18oóbakradieże10oóbawłócgotwo9
oóbażebractwo6oóbaawantury6oóbanieotrożnąiybkąjad(mairoumied
urmankamiboautomobileniepojawiałyiwówcawReowie)dwieoobyaoutwoidwie- za
obrawarty
Jak widadnajwicejkłopotówpryparaliwtedywładypijacyMałoktowieżew1877rokuautriacka
RadaPaotwauchwaliłautawantyalkoholowąobowiąującąnaterenieGalicjiiBukowinyNakładała
onakaryanadmierneużywanieidotarcanieoobompijącymgorącychtrunkówpodawanieich
nieletnimatakżeauccaniedoynkutychktórywciągurokubyli trzykrotnie karani za
pijaotwoUtawabyłaróżnieegekwowananiemniejprykładowow1882rokuanadużywanie
alkoholupredądamigalicyjkimitanłobliko23tyiąceoób
Z ciekawszych spraw rozpatrywanych przez sądreowkiwtamtymokreienależywymienidtktórą
dawnykodekautriackiokrelałmianem
Menschenraub
, cyliludokradtwoInaprykładJanGodula
oiadływKuryniekołoUlanowaparobekjednegogopodarypałkonienapoluntoniegondea
Włacicielpolapryłapałgona takwanejkodieWójtnakaałGoduliapłacidodkodowanieten
jednakniemiałpienidyiproiłowłokndeabrałwatawżelanykuerparobkawbrew jego
woliwicGodulapokarżyłiwójtowiOburyłotowielcendea i pewnego dnia, wraz ze swym
pryjacielemFrancikiemWachtlemwabiłGodulpodtpniedowegodomupobiłgowiąałi
umieciłwtodolepocymacąłatanawiadicodalejpocądjeocemWtedypryedłmudo
głowynatpującypomyłponieważGodulabyłdeerteremarmiiroyjkiejipredparomalatybiegł
doGalicjipotanowiłwydadgowrcewładcarkich
Ale żonandeaujłaiaGodulai poinormowaławójtaotymcoałoWójtnakaałuwolnienie
parobkacondeucyniłwielkimioporamiNadrugidieondenowuchciałpochwycidGodulby
odtawidgoRojanomaletymraemparobekniedałiłapadTymcaemwójtgłoiłpraw
prokuratorowiidołodoroprawyądowejPred jej ropocciemndebliżyłidykretnie do
Goduliiepnął
- Jelibdiewiadcyłnamojąkoryddamcipokójanawetkapnieciparreokich
Godula zeznawałtakjakżycyłobieokarżonyalewójtbdącykoronnymwiadkiemokarżenianie
daławygraną
- Jak to, Godula, przecieżndewapobiłdokrwiichciałwaoddadMokalomabyciegnilinaybire
JelimuteraodpuciciemylicieżewamdarujeżeprewapredTrybunałemtanął!?
Wtedy Godula załamałiiowiadcył
- To wszystko prawda, co mówiwójtndechciałmnieprekupidajaigobałem
W tej sytuacji prokurator rozszerzyłaktokarżeniaonoweelementydogwałtuograniceniacudej
wolnociitawianiaoporuwładycyliwójtowidołojeceoutwo- namawianiedoaływych
zeznaoatakżelekkieukodenieciałaponieważprokuratoruwgldniłłożonenaroprawieenanie
wójtaktórywidiałGodulwtodolendeapoiniaconegoipokrwawionego
Obaj oskarżeniprecylijakobydopuciliiarucanychcynówTwierdiliże Godula„żartowali”
tylkoądnieunałjednaktegoażartyiwymieryłndeowikar4mieicywiieniaWachtlowia-
2mieicyDotałoitakżeGoduliaaływeenaniaMuiałodiediedwarecietrytygodnie
Na wokandzie tego sądutanłatakżeprawaJakubaiZlatyieglówKolbuowejwłacicieli„handlu
korennego”któryuiłowaliprywłacydobieloloteryjnynaktórypadłagłównawygranaIch
krewniackaEthelMilchpracowaławklepiewujotwaiwramiejcowymaptekarzem Franciszkiem
BuckiempotawiłanapewnelicbyiwpólnienimwykupiłaloKuponloteryjnyprechowywaław
szufladzie Zlata Siegel. Gdy okazałoiżebyłcliwy(wartodkuponuwynoiła2172łotereokie)
Zlatapotanowiładołącydido półkiwpólniecórkąLiciąGeronlearównoEtheljakiaptekar
iniegadaliWówcaZlatawyjechaładoLwowaipobraławygranąumbowiemkuponbyłna
okaicielaptekarłożyłażaleniedoProkuratoriiktórawydałanakaaretowania Zlaty. Wtedy
winowajcyniuciekładoKrakowaJakubiegelpretrayłijednakwiytyżandarmówidałBuckowi
400łotychreokichorawekelnaretumywwiąkucymaptekarodtąpiłodkargiZlatanie
byłategoadowolonainakaałamżowiwytąpiddoąduounieważnienieumowyBuckiem
Kuyncedałapreentwartoci70łotychreokichalenależnej jej umyanimylałaoddadEtheludała
iwicdoTarnowagdiemiekała jej ciotkaiwpólniewytąpiłydoądupreciwZlacieiJakubowi. W
eekcieZlataotrymałatrylatawiieniaakradieżkuponuloteryjnegooranakłanianiecłonków
rodinydokładaniaaływychenao jej ynHenrykiegelktóryłożyłtakoweotrymałpółtora
roku, jej łużącaBlumaNapadłotakżewiadcącanaroprawiepomyliwejpani- rokwiienia
NatomiatJakubaieglaąduniewinnił
TrybunałreowkiropatrywałteżinnąoobliwąprawChodiłooałowaniebiletówkolejowych
preoobnikaktóregonawika„Kurier”nietetyniepodałPaażertenjediłnatraieJaroław-
ReówKupowałwkaienajednejtychtacjibiletdonajbliżegoprytankupocymcyorykiem
wykrobywałnawtacjiipiałnawtacjidocelowejWkoocurewiornakryłpretpciprekaał
ProkuratoriiNiewiemynietetyjakiwyrokapadłwtejbeprecedenowejwkoocuroprawie
A oto opis sprawy Abrahama Futtersacka, którynieudolnieuiłowałprywłacydobiepewnąkwot
należącądo jego chlebodawcyniPodajjątakjakbyłapredtawionaw„Kuriere”ewglduna jej
humorytycneapektypoatymchciałbymdadcytelnikowipróbkurierkiejkronikiądowejw
oryginale:
„brahamFutterackJetobieprytojnymmłodieocemipiatujegodnodkupcykawhandlu
bławatnympaniMirliBlumGdypryabaieubranyweleganckoopitąbekiewyokijedwabny
kapelewiecoremwyjdiepodkatanywnetwródlicniegromadonejtampikniejejpołowy rodu
Iraelaułyygłonemlakicmokaniaieptyniekłamanejadmiracjigdybramekitaeiner
BucherwcałymtegołowanaceniuMłodieniecnabyłbytedyupełniecliwygdybyniejedna
okropnamylktórautawicniegopreladowałaiciążyłamujakkamieonaercuZmorątąbył
nadchodącyniecnyaenterunekBiednyilerayonimpomylałałakotałogocokoleercabo
teżrauneknieladabramekniebyłwcaleodważnymdrżałnakażdewpomnieniewytrału
karabinuiwojkabałijakdiabełwiconejwodyTrebacoradidMiałonwprawdiedod
pekulacjialewytkietegenialnepomyłyrobijałyiobrakwodnicejmamonyTakrecytały
ażdo10tycniaDopierotendieopryniółmutakdługowycekiwanąpoobnodwybrniciatych
kłopotówChlebodawcyni jego, pani Mirla Blumranobyłabardoajtawrcyłamupretobanknot
na100łotychreokichipoleciłaabytakowepodpewnymadreemnadałnapoctFutterack
ujrawyiwpoiadaniutakiejkwotyucieyłibardoPoedłalenienapoctlecwtron
preciwnądoŁaocutaMylałimylałpodrodetooaenterunkutoo100łotychreokichktóremiał
pryobietoomerycepiknymkrajuiemiobiecanejgdieŻydkowiewwojkuniełużąidorabiają
imajątkówNająłobieuripojechałdoŁaocutanatacjkolejowąTymcaemgodinymijająpani
MirlateżniewciemibitawąchawypimonoemdałanaddoCKŻandarmeriiTawkrótcepotraiła
naledladnieortunnegobiegaiprychwytałagowŁaocuciekrótkopredodjadempociągu
Powróciłwicbramekdodawnychwychkłopotówa jeden prybyłmunowytakżenieładnygdyCK
Prokuratoriaokarżyłagoobrodnipreniewiereniaimłodydeertertanąłpredtrybunałem
prawiedliwociFutterackuporcywiewypierałiwytkiegoTwierdiłżepowieronychpienidy
ginłopodrode10łotychreokichwkutekcegobałido domu wracadgdyżpaniMirlaBlumjet
energicnąniewiatąiumietraniekicedcojemuażdigoceMiałtedypojechaddoŁaocutaaby
tam u znajomychpożycydbrakującąkwotLecnaroprawieadwykaałnieubłaganiecałą
beaadnod jego tłumaceniaibramotałunanywinnymbrodnipreniewiereniaapo
uwgldnieniuokolicnociłagodącychkaanyotałtylkonadwamieiącearetu”
DużokłopotówmiekaocomReowaprawiałmiejcowygarnionwojkowyNiektórewybryki jego
żołnierymiałymutnenatptwa23ierpnia1885rokutacjonującywłocinieułaninapadlina
naucycielaWładyławaJakliokiegoipobiligotakilnie żemarłPowódnaucycieldoprowadiłdo
tegożeułanówromiecononakwaterachpocałejwianiewjednymmiejcunakutekcegocd
wadronupóniałaitalenadwiceniaJakliokiokarżyłteżułanówżekradnąmiódw jego pasiece i
owocewadieanadtowymógłnaprobocuabynapitnowałnakaaniulicneromanetamtejej
płcipiknejułanaminakutekcegożadnapannaełocinyniechciałainimipotykadPomierci
nauczyciela szwadron przeniesiono do Staroniwy, a trechprawcówpobiciatanłopredądem
wojkowymMimotoburdywywoływanepreżołnierynieutawałyądwojkowymiałwtymcaie
pororobotyprawodawca„Kuriera”piałże„odpewnegocauReówprypominateatrwojenny”
Natakwanej„Boni”ciągledarałyibójkimidyżołnierami40pułkupiechotyaprybyłego
anoka45pułkupiechoty
„Walecnipróbowali jakie praktycneatoowaniewnajnowejtucewojennejmogłymiedkoły -
piałprawodawca- Obutronniewalcącymaciciekołyokaałyinakomitymwynalakiemgdy
kilkużołnieromporobijanogłowy”Patrolaretowałjednegowalcącychaleotałonodbitypre
kolegówZnowułapanyotałodprowadonynaodwach prypomocypoiłkówżandarmeriiWalki
odbywałyiteżnatrakciełaocuckimgdieułaniablamiwgarciatakowalipiechurówbroniących
idobytymibagnetami
I czy dziwidiwrażliwemuidelikatnemubramkowiżebałiaenterunkuBałibowiemnienał
ucynnychwpółwynawcówktóryałatwilibymuwolnienieodłużbywojskowej za godziwym
wynagrodzeniem. Na przykładHerkawarcaZnałichnatomiatewcLejbGrecherktórywielce
adrociłobuHerkomżemajądużopienidyiuważałeniearobiliichucciwąpracąlecjakimi
windlamiChtnieadenuncjowałbyichaleniemiałżadnegodowoduPewnegodniapotkałnaulicy
wpółwynawcniejakiegobrahamaKleinamocnopłacącegopytałoprycynpłacuKlein
wytłumacyłże jego ynmiałtanąddopoboruwicnajomiaprowadiligodopewnegotarego
IraelityamiekującegopryulicyGarncarkiejktórya30łotychreokichpodjąłiałatwid
wolnienieynaodbywaniałużbywojkowejonapłaciłlecmimotoynapowołalidowojka
Grecherowi coawitałowgłowieZaprowadiłKleinanapoterunekżandarmeriipocymobajwra
żandarmemudaliinaulicGarncarkąGrecherpowiódłobudomiekaniachonwetteraKlein
ujrawygokryknął
- To tenwiąłpieniądeinieałatwił
WpłynłowictoownedonieieniedoCKProkuratoriiimiałaodbydiroprawawarcnawiaem
mówiącidchonwetterauiłowałprekupidKleinaabyenałżetojednaknietediudałomui
dopiądwegoMimo toTrybunał nie dałwiaryikaawyobuHerkównacterymieiącewiienia
wlepiłKleinowipidmieicy- aaływeenania!
SądreowkiropatrywałteżniejednokrotnieprawywynikłewycynówchuligaokichNaprykład
nawokandietanła prawabójkimidydwomamłodieocamikelneremiceladnikiemrenickim.
Diałoitowtakwanej„Marałkówce”gdiebieraliiwcelachtowarykichlokajekelneryiinna
łużbaPewnegodniapryłatamewoimamantemKarolemWojdałowicem, czeladnikiem
reżnickimWalerciamiałównaurocablondynkaocarnychocachdawnanareconakelnera
taniławaGrudiokiegoktórytakżeprebywałtegodniaw„Marałkówce”UjrawyWaleri
obcymGrudiokikryknąłdokolegówiedącychnim przy stoliku:
- Pijcie na kurażbo jeden namuiginąd
LokajeympatyującyGrudiokimruciliinaWojdałowicaaletenjakopojtnyuceo
renickiego fachu, nigdy nie rozstawałinożemUżyłgowicwobronieiwreultaciekalecył
GrudiokiegowramiOtrymałatomieiącaretu
Krewcy byli wówcamłodieocycoretąiwnaychcaachnienależynareowkiejwido
radkociZatoniemaJużchybawReowietakichmelin jakie ongibywałynaRukiejWianiteż
takichreimiekówjakwtedyWpomnijmywicpowołującinaprawodawc„Kuriera”jaktona
RukiejWibywało
JużtoprynadtrebażenaemiatomaniekoniecniemiłąąiadkwRukiejWiurdutowcy
rukowiaocyoddawnaJużdająi namdotkliwiewenakiWikacdwelkiegorodaju
brodniaryktóryniepokojąutawicniemiatonaerekrutujeigronaowychurdutowcow
wałającychibeatrudnieniadnieminocąpoynkachrukowiejkichOtatniorowinąłitam
nowypremyłulicny- rabowanieprechodniów”
Pewien włocianinprybyłdoReowacelemodwiedeniawegoynaodbywającegołużbwojkową
Wynkuawarłnajomodtakimwłanie„urdutowcem”któryobiecałeałatwimunoclegW
recywitociatawiłnaopułapkkołobudekrenicychnaRukiejWiabytamgoobrabowadNa
cciejawiłiprypadkowyprechodieoretowanyopryekotrymałtrylatawiienia
Nasz sprawozdawca musiałnaddobreReówiokoliceawłacaokoliczne traktiernie i szynki.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Ryszard Dzieszyński - Miłość, !!! 2. Do czytania, 1.!.Thrillery

Tematy