Rodzaje i zadania zabiegów uprawowych, Pakiety Edukacyjne, Użytkowanie maszyn rolniczych, 1.Narzędzia i ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->opracował:mgr inŜ. Ludwik OlekJózef Chełmoński- "Orka" (1896)Rodzaje i zadaniazabiegówuprawowychOrka pradziejowa•W Polsce tradycyjna uprawa roli jestoparta na pracy pługa odkładnicowego.płodkł•Po orce rola ma niewyrównanąniewyrównanąpowierzchnię, jest zbyt pulchna ipowierzchnięniejednorodna pod względem wielkościwzglęwielkośagregatów i stopnia zagęszczenia.agregatózagęOrka - zabieg uprawowy odwracającyodwracająwykonywany pługami lemieszowymilub talerzowymi, mający na celumająodwrócenie i pokruszenie uprawianejodwrówarstwy roli.roli.Przygotowanie gleby do siewu lub sadzeniaroślin wymaga więc wykonaniauzupełniających (doprawiających) czynnościnazywanych uprawkami — na przykład:•bronowania,•wałowania,•kultywatorowania,•lub grup czynności zwanych zespołamiuprawek (poŜniwnych, przedsiewnych czyprzedzimowych).1•Celem wykonywania tych zabiegów jestzabiegóspulchnianie i zagęszczaniezagęokreślonych warstw gleby, kruszenieokreśbrył oraz wyrównywanie powierzchnibryłwyrópola.Ze względu na głębokość orkę dzieli się na:wzglęgłębokośćorkęsięna:• płytką, do 15 cm; jestytkąto najczęściejnajczęściejpodorywka,podorywka,•średnią, do 15-25 cm;rednią15-jest to najczęściejorkanajczęściejsiewna,siewna,• głęboką, 25-35 cm;łęboką25-jest to najczęściejorkanajczęściejprzedzimowa,przedzimowa,•z pogłębiaczem,pogłębiaczem,wykonywaną gdywykonywanąwytworzy sięsiępodeszwa płuŜna;pł•orka agromelioracyjna– orka bardzo głębokagłęboka(45-60 cm)(45-• Do praktyki wprowadzono zasadęzasadępłytkiego odwracania i głębokiegogłębokiegospulchniania.• Zasada ta nie dotyczy jednak orkizimowej, która wykonywana jest na pełnąktópełgłębokośćwarstwy uprawnej.łębokośćPod względem terminu wykonania wyróŜnia sięwzglęwyrósięnastępujące rodzaje orki:następująorki:• podorywka– orka płytka rozpoczynająca zespółuprawek poŜniwnych, wykonywana latembezpośrednio po zbiorze roślin,• siewna– orka zasadnicza wykonywana naśredniągłębokość rozpoczynająca zespółuprawek przedsiewnych pod rośliny ozime,• przedzimowa (ziębla)– głęboka orka(zięwykonywana jesienią na polach przeznaczonychpod rośliny jare,• wiosenna,wykonywana wiosną pod rośliny jare;wiosennauznawana jest za zabieg z reguły szkodliwy,powodujący nadmierne przesuszenie roli.Ze względu na sposób wykonania rozróŜnia sięwzglęsposórozrósięorkę:ęork•jednostronną,jednostronnąpolegającąnapolegajądokładaniu kolejnychdokłskib do tego samegobrzegu pola;wykonywana jestpługiem obracalnymlubwahadłowym;wahadłowym;powierzchniazaoranego pola jestrówna (bez bruzd igrzbietów), a czasgrzbietówykonania takiej orkikrótszy niŜ przyorcekróniŜzagonowej,zagonowej,2••••Ze względu na sposób wykonania rozróŜnia się orkę:wzglęsposórozrósięorkęw rozgon(rozorywka), polegającą na dokładaniu skib dobrzegów składu; kończy się naśrodkuskładu, gdziepowstaje bruzda,w skład(w zgon), polegającą na dokładaniu skib dowcześniej wyoranego grzbietu naśrodkuskładu; nabrzegach składu powstają dwie bruzdy,w figurę– rodzaj orki na polach o kształtach nieregularnychzaczynającej się odśrodkapola równolegle do brzegówspecjalnie wytyczonego wieloboku, który zaoruje sięnajpierw w zgon; orkę tą kończy się na brzegach pola,w okółkę– rodzaj orki na polach o kształtachnieregularnych wykonywanej w ten sposób,Ŝezaczynającod brzegów pola orze się je dookoła, a kończy wśrodku,gdzie małą nie zaoraną część zaoruje się w zgon lubrozgon; zaletą tej orki jest brak bruzd i grzbietów, a wadąpozostawianie omijaków (calizny) na zakrętach i trudnościzakończenia orki.Sposób odkładania skib na zboczu• Przystępując doPrzystępująwykonania kaŜdegokaŜzabiegu uprawowegonaleŜy określić stannaleŜokreślićwilgotności gleby.wilgotnoś• Gleba nadmierniewilgotna maŜe się,maŜsięprzejazd ciągnika iciąmaszyn prowadzi do jejzagęszczenia, natomiastzagęgleba przesuszonatworzy twarde, trudne dorozbicia bryły.brył• W łaściwy termin wykonywania zabiegówzabiegóuprawowych moŜna określić za pomocąmoŜokreślićpomocąpróby polegającej na zgnieceniu bryłkiprópolegająbryłziemi w palcach.• JeŜeli bryłka rozpada się oznacza to,ŜeJeŜbryłsięgleba znajduje się w stanie odpowiednimsiędo wykonania uprawki.• JeŜeli bryłka daje się ugniatać — glebaJeŜbryłsięugniataćjest zbyt wilgotna.Agregaty uprawowe• Do niedawna podstawowyminarzędziami doprawiającymibyły uŜywane pojedynczo:włóki, brony, kultywatory, wały.• Obecnie, ze względu na corazczęstsze wykorzystywanieciągników o duŜej mocy,częściej moŜna agregatowaćte narzędzia.• Pozwala to na zwiększenieszybkości prac orazograniczenie liczbyprzejazdów po polu.MoŜliwości agregatowania narzędzi (wg l. Zimnego)3• Podczas agregatowania narzędzikonieczne jest łączenie ich wewłaściwej kolejności.• Na początku umieszcza sięnarzędzia pracujące głębiej, a zanimi te, które płycej spulchniająrolę.• Wszystkie musząmiećtakąsamąszerokośćroboczą.Włókowanie• najpłycej działającauprawkadoprawiającarolę,wykonywana za pomocąwłóki,polegająca na jejciągnięciu (wleczeniu) po powierzchni pola.• Wyrównuje powierzchnię gleby, kruszypowstające zimą zaskorupienie, ugniata glebę,niszczy drobne kiełkującechwasty.• Nie rozbija brył, tylko wciska je w powierzchnięgleby.• Jest to prymitywny sposób uprawy roli i rzadkostosowany obecnie jako samodzielna uprawa,ale lekkawłókabywa często stosowana wagregatach uprawowych,w których wyrównujepowierzchnię pola.Włóka łąkowo - polowaZalety włókowania:wł• przyśpieszenie ogrzewania się roli wczesną wiosną poustąpieniu pokrywyśnieŜnej,• pobudzenie nasion chwastów do kiełkowania, copowodujeŜemoŜna je wcześniej zniszczyć,• zmniejszenie szybkości parowania wody z gleby.Wady włókowania:wł• powodowanie wtórnego zaskorupianie się roli,• brak skuteczności na glebach piaszczystych,• krótkotrwały efekt - od kilku do kilkunastu dni.BronowanieBronowaniezabieg uprawowy (uprawka)wykonywanybronąw celu:• płytkiego spulchnieniaroli,• pokruszenia brył i skorupy glebowej,• zniszczeniachwastów,• wyrównania powierzchni pola• oraz przykryciamateriału siewnego,nawozów mineralnychlubśrodkówochrony roślin.4Powierzchniowe spulchnianie gleby przy uŜyciuuŜbrony ogranicza parowanie wody• Do mieszania nawozów uŜywa się bronnawozóuŜsięzębowych cięŜkich,cięŜkich,• przy zwalczaniu wschodzących chwastówwschodząchwastói niszczeniu skorupy wykorzystuje sięsiębrony lekkie lub tak zwane chwastowniki,Brona zębowa zawieszana U 212/2, U 211/2, U 358Brona talerzowa• Bronowanie musi być wykonane przybyćodpowiedniej wilgotności roli, wówczas zębywilgotnośwózębron dobrze kruszą bryły, a rola nie zamazujekrusząbryłsię i nie rozpyla.się• Skuteczność pracy tych narzędzi zaleŜy takŜeSkutecznośćnarzęzaleŜtakŜod prędkości i kierunku ruchu.prędkośBrona aktywnaKultywatorowanie• Jest uprawką pośrednią pomiędzy orką abronowaniem i ma za zadaniespulchnienie, kruszenie i mieszanie rolibez jej odwracania.• Głębokość pracy kultywatorów wynosi 6–15 cm.• Płytkie spulchnianie zalecane jest, gdyniszczy się skorupę i wschodzącechwasty, a głębsze (do 15 cm) — przyzwalczaniu perzu lub przygotowywaniu rolipod zasiewy.5 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Rodzaje i zadania zabiegów uprawowych, Pakiety Edukacyjne, Użytkowanie maszyn rolniczych, 1.Narzędzia i ...

Tematy