Rola kobiet, Studia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Uniwersytet ZielonogórskiPraca zaliczeniowa:mikrostruktur spo ecznychTemat:Role kobiet i m czyzn – czy zmiana ichtradycyjnego modelu?Wyk adowca: prof. Anna WachowiakAutorki: Joanna Brodowska, Agnieszka Jeleniewska, Kamila Towpik, Beata Kochana, MartaBrzezi skaKierunek studiów: socjologia (stacjonarne)Rok studiów: IIZielona Góra 10.06.2008Rola spo ecznajest to zespó oczekiwa wobec jednostki zwi zany z posiadaniemokre lonego statusu spo ecznego. Jest to zespó praw i obowi zków wynikaj cych zzajmowania pozycji spo ecznej. Ka da rola posiada swoje nakazy, zakazy i wyznaczamargines swobody. Ka dy aktor spo eczny we wspó czesnym spo ecze stwie odgrywa kilkaról spo ecznych. W niektórych sytuacjach role te mog wchodzi ze sob w konflikty.Konflikty mog by minimalizowane poprzez odpowiedni dobór ról. Ka da rola spo ecznadeterminuje inne, jednak e role spo eczne uporz dkowane s w stosunku do roli kluczowej.Rola mo e wchodzi w konflikt z osobowo ci cz owieka który j sprawuje.Zgodnie z paradygmatem strukturalnym, rola spo eczna jest narzucona strukturalnie.Jacek Szmatka zwraca uwag na wewn trzn struktur roli jednostki, w której wyró nia dwapoziomy roli spo ecznej:1)strukturalnie narzucone nakazy– czyli wizja roli widziana oczami grupy; jakjednostka ma sizachowywawed ug grupy; zwi zane z oczekiwaniami grupyspo ecznej; sk adnik grupy spo ecznej (zewn trzny wobec jednostki)2)osobowo ciowa definicja– czyli elementy zinternalizowane na poziomie pierwszym,które sta y sielementem struktury osobowo ci jednostki; jest to komponentosobowo ci jednostki (wewn trzny wobec jednostki).W sk ad strukturalnie narzuconych nakazów roli wchodz : a)atwienia roli(gotowy„przepis” na wykonywanie ról, bezwzgl dne podporz dkowanie si nim bo w przeciwnymrazie sankcje negatywne) oraz b)dylematy roli(wisi z tym, e ka da z ról zawieranormy, które mog by wieloznaczne i powodowa sprzeczno ci z pozosta ymi nakazamiroli). Natomiast w sk ad osobowo ciowej definicji roli wchodz : a)koncepcja roli(pogl dyjednostki jak dziaw ramach danej roli, zinternalizowane ze struktury, ale filtrem jestosobowo ) i b)odegranie roli(zachowania jednostki w ramach danej roli zdeterminowane, zjednej strony, przez nakazy i wymogi strukturalne, a z drugiej przez koncepcj roli).Szmatka zauwa a, e u atwienia roli i dylematy roli, które pozostaj we wzajemnejinterakcji, s sisprawcz okre lonego kszta tu koncepcji roli i sposobu odegrania roli. Rolaspo eczna determinowana jest zarówno przez struktur jak i osobowo , jednak wp ywystrukturalnie narzuconych nakazów roli s wi ksze, ni osobowo ciowa definicja roli, gdykoncepcja roli to nic innego jak zinternalizowane i selektywnie wybrane normy ze struktury.Modele roli spo ecznych zwi zanych z p ci , tak e s silnie determinowane przezstruktur . Zestaw cech, zachowa i zada sk adaj cych si na dan rol p ciow , uzale nionyjest od kontekstu spo eczno – kulturowego, m.in. od warto ci cenionych w danej kulturze.Oczekiwania dotycz ce ról zwi zanych z p ci przejawiaj si w sprecyzowaniu tego, co w2danej kulturze uwa a siubierania siza odpowiednie dla kobiet i m czyzn. Dotyczy to sposobuwszystkich róldokonywaniui zachowania jednostki w ramach pe nienia przez nispo ecznych, zarówno rodzinnych jak i zawodowych. Oczekiwania te szró nicowa p ciowych i stanowi podstaw tworzenia si stereotypów ról zwi zanych zci , które pe ni funkcj standardów (wzorców, modeli), stanowi cych kryteria spo ecznejoceny funkcjonowania jednostki., a tak e samooceny jednostki.Opieraj c si o teori roli spo ecznej Jacka Szmatki, wyniki bada z 2006 roku, atak e w oparciu o w asne badania postaramy si odpowiedzie na pytanie, czy role kobiety iczyzny we wspó czesnych rodzinach oraz mastruktur , tak jak by o to w rodzinach tradycyjnych.ycie pod jednym dachem, w rodzinie, na ogó wi e si z tym, e domownicy dzielsi obowi zkami i odpowiedzialno ci za wspólne gospodarstwo. Role domowe i spo eczneznajdujswoje uzasadnienie raczej w tradycji kulturowej, niw uwarunkowaniachstwach s nadal determinowane przeznaturalnych, s te w pewnym stopniu dziedziczone. Od odebranego w domu rodzicówwychowania i obserwowanych wzorów zale y pó niejsze uzwi zku. Badania pokazuj ,enie relacji we w asnyme tradycyjny podzia ról przy wykonywaniu obowi zkówdomowych jest nadal w Polsce bardzo popularny.3Wyniki bada przedstawione w tabeli jasno wskazuj , e takie czynno ci, jak: pranie,prasowanie, przygotowywanie posi ków i zmywanie naczy , sprz tanie (zarówno codzienne,jak i du e, gruntowne) oraz codzienne zakupy, w wi kszo ci domów zazwyczaj wykonujkobiety. Odsetki m czyzn, którzy zajmuj si tymi zadaniami bez pomocy kobiet, w ka dymwypadku szdecydowanie ni sze. Obowi zki przypisywane w wi kszo ci domówczy nie to zlecanie us ug do wykonania, np. wezwanie hydraulika (59%). Za atwianiespraw urz dowych przedstawiciele obu p ci najcz ciej (w 35% przypadków) sprawiedliwiedziel mi dzy sob , a je li nie, to odsetki m czyzn i kobiet, którzy si tym zajmuj , sprawie takie same (32% i 33%). Wyrzucaniem mieci równie na ogó zajmuje si ten, kto maczas, bez wzgl du na p(w 45% gospodarstw domowych), rzadziej nale y to tylko doobowi zków kobiet (23%) ni m czyzn (32%).Równie takie zadania jak opieka nad dzie mi i odrabianie z nimi lekcji, a tak eopiekowanie si osobami kalekimi lub przewlekle chorymi, w wi kszym zakresie spadaj nabarki kobiet ni m czyzn, cho w przypadku opieki nad dzie mi przeway odpowiedzi owymienianiu si przy tym obowi zku lub wykonywaniu go wspólnie. Bardziej sprawiedliwiedzielona jest opieka nad zwierz tami domowymi – zazwyczaj po wi ca im czas ten, ktoakurat go ma.Je eli chodzi o odpowiedzi kobiet i m czyzn na pytanie o podzia ról przywykonywaniu obowi zków domowych ró ni si raczej nieznacznie. Co ciekawe, m czy nijednak cz ciej wskazuj , e obowi zki domowe wykonuj przedstawiciele obu p ci nazmian lub wspólnie, w odpowiedziach kobiet za rysowa si wyra niejszy rozdzia ról.4Mo na zaobserwowa , e du e znaczenie dla uzyskanych odpowiedzi ma miejscezamieszkania, wykszta cenie, rodzaj pracy wykonywanej przez uczestników badania, a tak eich ocena w asnej sytuacji materialnej. Na wsi tradycyjny podzia ról jest najmocniejugruntowany, tzn. odsetek odpowiedzi wskazuj cych tylko na kobiety jako te, które pior ,prasuj , gotuj , zmywaj i sprz taj jest wy szy od przeci tnego. Z kolei w ród badanych zwy szym wykszta ceniem, dobrze oceniaj cych swoj sytuacj materialn , przedstawicielikadry kierowniczej i inteligencji wzrasta liczba osób, które twierdz , e obowi zki domowewykonywane s przez kobiety i m czyzn wspólnie lub na zmian .Ciekaw kwesti jest opinia kobiet i m czyzn na temat tego, czy uwa aj , e pracazawodowa kobiet przynosi ich yciu rodzinnemu raczej korzy ci czy straty.Okazuje si ,e 44% badanych uwa a,e korzy ci p yn ce z tego, e kobieta pracujezawodowo, przewa aj nad stratami, natomiast 12% jest przeciwnego zdania. Co czwartyrespondent (26%) s dzi, i straty i korzy ci si równowa , a co dziesi ty wyra a pogl d, epraca zawodowa kobiet w ogóle nie wp ywa na ich ycie rodzinne. Odpowiedzi kobiet iczyzn w tej kwestii ró ni si w niewielkim stopniu: kobiety nieco cz ciej stwierdzaj ,e ich praca zawodowa jest raczej korzystna dla ycia rodzinnego lub nie ma na nie wp ywu,czy ni za – e korzy ci i strat jest tyle samo. W ród m czyzn nieco wi kszy jest teodsetek nie maj cych zdania na ten temat. Z biegiem lat zdecydowanie wzrasta odsetekkobiet, które uwa aj , e ich praca zawodowa przynosi ich yciu rodzinnemu wi cej korzy cini strat.5 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Rola kobiet, Studia

Tematy