Rozmowa z dzieckiem, Przedszkole, Różności przedszkolne, prelekcje i inne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Rozmowazdzieckiem
Rozmowa z dzieckiem na temat wykorzystywania seksualnego jest trudna zarówno dla
profesjonalisty jak i dla dziecka. Nie moŜe ona odbywać się w gwarze, hałasie,
w obecności wielu osób, oraz w trakcie załatwiania innych spraw. Jeśli rozmowa
z dzieckiem ma być efektywna i przynieść mu realną pomoc waŜne jest, aby pamiętać
okilkuwaŜnychkwestiach.
A.
Miejsceiczasrozmowy.
Miejscerozmowypowinnobyćmiejscemneutralnym,moŜliwiecichymibezpiecznym.Zadbaj,abywtrakcie
rozmowy nie przeszkadzali wam inni nauczyciele i dzieci. Miej świadomość, Ŝe czas, który poświęcasz
dziecku jest zarezerwowany tylko dla niego i wszystkie pilne telefony będą musiały poczekać. Zadbaj
oodpowiedniąilośćczasu,gdydzieckomówiotrudnychdlasiebiedoświadczeniach,niemoŜnaprzerwać
rozmowywpołowie.
BardzowaŜnejestzapewnieniedzieckupoczuciabezpieczeństwa.Będzieczuło sięlepiejipewniej,gdy
samowybierzemiejsce,wktórymchceusiąśćorazjeślibędziemiałokołosiebiechusteczkiicośdopicia.
Niebudujmiędzysobąadzieckiemprzegrodywpostacibiurka.
B.
Osobarozmawiającazdzieckiem
Przygotowującsiędorozmowyzdzieckiempamiętajokilkupodstawowychregułach,którepowinnodziecko
wjejtrakcieusłyszeć:

Ŝeniejestwinnetemucosięstało,

jeŜeliniepowiedziałootymcomusięprzydarzyłoodrazu,torównieŜnieponosizatowiny,

Ŝetosamospotykabardzowieledzieciiniejestonojedynymdzieckiem,którematakiproblem,

ŜepomoŜemuwtejsytuacji

Ŝebardzodobrze,iŜkomukolwiekotympowiedziało.
Większośćosóbczujęlękiskrępowanieuczestniczącwrozmowiezdzieckiemkrzywdzonymseksualnie.Boi
się, Ŝe nie poradzi sobie w trakcie rozmowy, Ŝe jeszcze bardziej skrzywdzi dziecko. Tak jak inni
profesjonaliścimoŜeszczućsiębezradna/yboniewieszjaknaprawdęmoŜeszpomócdziecku,dokogo
moŜeszzwrócićsięowsparcieijakiebędąkonsekwencjetwoichdziałań.
WtejsytuacjipowinnypomócCi:

dobraznajomośćdziecka,zktórymmaszrozmawiać

wiedzanatematzjawiskawykorzystywaniaseksualnego

technikarozmowy

znajomośćprocedurdoktórychmoŜeszsięodwołaćpomagającdziecku
1

Ŝyczliwe osoby, które pomogą Ci uporać się z twoimi emocjami naturalnie pojawiającymi się
wtrakciekontaktuzdzieckiemwykorzystywanymseksualnie.
Pamiętaj, Ŝe jeŜeli dziecko samo wybrało Ciebie jako sojusznika w rozwiązaniu swojego
problemutoznaczy,ŜedarzyCięzaufaniemigłębokowierzy,Ŝejesteśwłaściwąosobą,która
gowesprze.
Jeśli ty sam/a inicjujesz taką rozmowę to waŜne jest abyś wiedział/a, Ŝe zanim pomoŜesz
dzieckumusiszzdobyćjegozaufanie.
C.
Sposóbprowadzeniarozmowyzdzieckiem
Zanimprzystąpiszdorozmowyzdzieckiemzaplanujjejprzebieg.Musiszwiedzieć,jakijestceltejrozmowy,
czego powinieneś się dowiedzieć i o czym nie moŜesz zapomnieć. Na podstawie wcześniej uzyskanych
informacjiodzieckuprzygotujsobiepomoce,któremogąbyćcipotrzebnenp.rozmawiajączmłodszym
dzieckiempamiętajokredkach,maskotkachitp.Celemrozmowyzdzieckiemwykorzystywanymseksualnie
jestnietylkozebranieinformacjiotrudnychdlaniegowydarzeniach,alerównieŜudzieleniemuwsparcia.
Aby udzielić dziecku pomocy musisz dowiedzieć się, co mu się wydarzyło i kto był sprawcą jego
krzywdzenia.Dzieciwykorzystywaneseksualnieczęstomajątrudnościwotwartymopowiadaniuoswoich
traumatycznychprzeŜyciach.DlategoteŜwaŜnejest,abydorosłyniepośpieszałdzieckaidostosowałsiędo
jegotemparelacjonowaniazdarzeń.
Na początku zbuduj z dzieckiem dobrą relację. Porozmawiaj z nim na tematy neutralne, ale waŜne dla
dziecka.OkaŜmu,Ŝeinteresujeszsięnimanietylkotym,czegochceszsięodniegodowiedzieć.Pokazując
dziecku,ŜejestdlaciebiewaŜne,wzbudzaszwnimzaufanieichęćotwarciasię.Porozmawiajznimojego
zainteresowaniach,sukcesach.PoznajjegoopiniędotyczącąwaŜnychdlaniegospraw.Zregułyniejest
dobrym pomysłem rozpoczynanie kontaktu od rozmowy o postępach w nauce, przyjaciołach i relacjach
wewnątrzrodzinnych. Wszystkie te tematy u dzieci wykorzystywanych seksualnie mogą łączyć się
zprzeŜywaniemprzeznietrudnychemocji.
PodobrymnawiązaniukontaktuzdzieckiemmoŜeszprzejśćdopytańzwiązanych zzasadniczym celem
spotkania.Zacznijodpytańotwartych,któredająmumoŜliwośćopowiedzeniaoswoimproblemie.
PytaniaotwartemogązaczynaćsięodwyraŜeń„czymógłbyśmiotymopowiedzieć”,„chciałabymlepiej
zrozumiećcoCisięzdarzyło”,„czymoŜeszpowiedziećcoświęcejotejsytuacji”
Niezadawajpytańsugerującychtypu:„czytobyłonapodwórkuczywdomu”,„czytatadotykałciędo
narządówpłciowych”itd.
Pomocnewpogłębianiukontaktuzdzieckiemibudowaniuwnimpoczuciabyciasłychanymizrozumianym
jest tzw. parafrazowanie tzn. powiedzenie własnymi słowami, tego co powiedział rozmówca. Parafraza
częstozaczynasięodsłów:„oiledobrzezrozumiałampowiedziałeś,Ŝe…”
2
WkontakciezdzieckiempomagarównieŜodzwierciedlaniejegoemocji.Odzwierciedlaniepomagadziecku
nazywaćipełniejdoświadczyćtegococzuje.MoŜemypowiedzieć„widzę,Ŝejestcismutno”.Niezwykle
waŜnejestto,Ŝebyśumiałoddzielićswojeemocjeodemocjidziecka.Częstozdarzasię,Ŝeosoba
kontaktującasięzdzieckiemwykorzystywanymseksualniesamaprzeŜywaszeregsilnychuczuć.Pamiętaj,
ŜebytwojeemocjenieprzytłoczyłydzieckaiŜebyśnieprzypisywałmutego,cosam/aprzeŜywasz.
WtrakcierozmowynaleŜyustalićzdzieckiemnazewnictwodotyczącegenitaliówizachowańseksualnych.
Rozmowa z dzieckiem wykorzystywanym seksualnie o doświadczeniach urazowych nie jest dobrym
momentem na prowadzenie edukacji seksualnej. Z reguły dziecko odczuwa wstyd, gdy ma rozmawiać
z dorosłymi o intymności. Dzieci wykorzystywane seksualnie często znają i posługują się na ogół
słownictwemwulgarnym,cododatkowopogłębiaichwstydizaŜenowanie.Zmłodszymidziećmiustalamy
określenia dotyczące seksualności posługując się rysunkiem postaci ludzkiej lub lalką. Dziecko pokazuje
i nazywa na rysunku, jakie części ciała ma człowiek. Zaczynamy od części ciała neutralnych a potem
dopytujemysięoczęściintymne.
MoŜemypomócdzieckumówiąc,Ŝe„róŜniludzie,róŜnieteczęściciałanazywają,ajaktyjenazywasz”.
NaleŜy pamiętać, Ŝe dzieci często uŜywają nazw środowiskowych, obyczajowych i neologizmów. NaleŜy
dzieckodopytać,conp.znaczywyrazbułeczka,sikorka lubpupa,poniewaŜmoŜetooznaczaćzarówno
pośladkijakiwargisromowe.
Rozmawiajączdzieckiemowykorzystaniuseksualnymniemusiszprowadzićśledztwa.Niejestzadaniem
nauczycielazbieraniedowodów,ustalanieszczegółówiniepodwaŜalnychfaktów.Pozwóldzieckuujawnićto,
na co jest gotowe. W przyszłości będzie musiało powtórzyć swoją opowieść sędziemu i specjaliście
psychologowi.Toonizajmąsiędoprecyzowaniemszczegółów.Wielokrotnepowtarzanieurazowychtreści
jest dla dziecka bolesne. Istnieje równieŜ niebezpieczeństwo, Ŝe jego kolejne wypowiedzi będą mniej
spontaniczneaprzeztomniejwiarygodne.DzieckomoŜerównieŜnauczyćsięrelacjonowaćwydarzeniaw
sposóbzgodnyzlogikąmyśleniaosóbdorosłychiprzejąćichsłownictwo.Jednocześniepamiętaj,abynie
hamowaćdziecka.Musiszbyćgotowywysłuchaćtego,comaonodopowiedzenianawetgdybytobyłodla
ciebietrudne.
Rozmowaodoświadczeniuwykorzystaniaseksualnegojestdladzieckaporuszającaemocjonalnie.MoŜeono
płakać,pokazywaćstrach,ból,byćmocnozawstydzonelubuwalniaćzłość.Niezaprzeczajiniebagatelizuj
jegouczuć.DajmumoŜliwośćichwyraŜenia.Niepomagadzieckuaniniepocieszagodawaniemuwtym
momenciesłodyczylubzamykaniejegoemocjistwierdzeniami„Niepłacz”,„Nieprzejmujsię”,„Wszystko
będziedobrze”.Towarzyszdzieckuwjegouczuciach:powiedz,Ŝewidziszirozumiesz,Ŝejestmutrudno,
bądźznimwtejsytuacji.
W kontakcie z dzieckiem wykorzystywanym seksualnie naleŜy zachować ostroŜność w oferowaniu mu
bliskościfizycznej.Przytulanieigłaskaniemusiwynikaćzwyraźniezasygnalizowanejpotrzebydzieckaanie
być wyrazem trudności emocjonalnych osoby dorosłej. Poruszony dramatem dziecka nie składaj
pochopnychobietnic.Niemaszpewnościjakdalejpotocząsięlosydziecka.Niewieszczysprawcaodrazu
zostanieodizolowanyoddziecka,jakzareagujejegorodzina,czyniktinnyjuŜdzieckanieskrzywdzi.
3
BARDZO WAśNE: Pod Ŝadnym pozorem nie obiecuj dziecku, Ŝe zachowasz tę rozmowę
wtajemnicy.Takaobietnicazamykacidrogędopodjęciajakiejkolwiekinterwencji.
RozmowaowykorzystaniuseksualnymjesttrudnadladzieckaidlaCiebie.Starajsięrozmawiaćjęzykiem
prostym.Musionbyćadekwatnydopoziomurozwojudziecka.RozmawiajączmałymdzieckiemuŜywaj
zdańpojedynczych,niestosujpodwójnychprzeczeń,unikajzaimków.BądźostroŜnywformułowaniupytań
zaczynającychsięodsłowa„dlaczego”np.dlaczegotamposzłaś?dlaczegoniepowiedziałaśotymmamie?
dlaczegoonCiebiezaczepiał?
Wywołująoneudzieckapoczuciewiny,sątrudne,poniewaŜdzieckomoŜenierozumiećmotywacji
działania
innychosób.RozmawiającznauczycielemdzieckomoŜebyćprzekonane,Ŝepowinnoznaćodpowiedźna
kaŜdepytanie.Zapewnijje,Ŝemaprawoczegośniewiedzieć,nierozumiećpytanialubniechciećnanie
odpowiedzieć.Takainformacjawzmacniajegopoczuciebezpieczeństwaizmniejszaprawdopodobieństwo
tego,Ŝewwypowiedziachdzieckapojawiąsiętreścinieprawdziwe.
GdydzieckoujawniłoCi,Ŝebyłowykorzystywaneseksualniezapewnijje,Ŝeniejestwinnetemucosię
stało.Niewyolbrzymiajsprawy,niedramatyzuj,aleteŜnieudawaj,Ŝenicsięniestało.Konieczniepowiedz,
Ŝemuwierzysz,Ŝedobrzesięstało,ŜeCiotympowiedziało.Powiedzdziecku,Ŝecałaodpowiedzialność
leŜypostroniedorosłego,któryjeskrzywdził.
Wytłumaczdziecku,ŜeróŜnetrudności,któreprzeŜywanp.bólfizyczny,koszmarynocne,złesamopoczucie
itp.miną.
PomocnadladzieckamoŜe byćinformacja,Ŝeinnedzieciwtakiejjakonosytuacjiczująsiępodobnie.
Pamiętaj,ŜedzieckomoŜemiećróŜnewątpliwościipytania.Stwórzokazjędoujawnieniaich.MoŜeszteŜ
powiedziećmu,Ŝenienawszystkiepytaniapotrafiszwtejchwiliodpowiedzieć.
Musiszjednakpoinformowaćdziecko,codalejbędziesiędziało,zkimbędzieszrozmawiałpróbującmu
pomóc.
JolantaZmarzlik
BeataPawlakJordan
"FundacjaDzieciNiczyje"
Rozwinięcie tematu znajduje się w "Pomoc dzieciom wykorzystywanym seksualnie. Poradnik dla nauczycieli
iopiekunówdziecka",moŜnagouzyskaćwFundacji:
FundacjaDzieciNiczyje
Walecznych59
03926Warszawa
tel.:(022)6160268
fax:(022)6160314
email:fdn@fdn.pl
4
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Rozmowa z dzieckiem, Przedszkole, Różności przedszkolne, prelekcje i inne

Tematy