Rola skóry owce, ZOOTECHNIKA

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Podzial ras
- rasy ojcowskie
(miesne)- miesne linnie syntetyczne: czarnoglowka, suffolk,
chardaise(bialoglowa),
Rasy plenne
- olkuska, wrzosowka, Romanowska
rasy mateczne
- merynos polski, polska owca nizinna, polska owca dlugo welnista, polska
owca Gorska
rasy zachowawcze i rezerwy genetycznej
- wrzosowka, swiniarka, finska, olkuska, telex,
pomorska, Romanowska, kamiennicka, zelaznienska, merynos barwny
280tyś-pogłowie owiec w Polsce
*Jagnię
-owca od urodzenia do 3 mieś. Życia
*Jarki
-samice od 3-12m.
*Tryczki
– samce 3-12 m.
*Przystępki
- samice 12-18m.
Remont maciorki 25%, tryki 50%.
Tryczki w stadzie do 12 mieś, później sprzedajemy (nie wolno zostawiać)
Stada towarowe-produkcja materiału rzeźnego/ 20% remont maciorek, 50% remont tryków.
Typ użytkowy
Zespół dziedzicznych cech morfologicznych i fizjol. Pozwalających na
użytkowanie zwierząt w określonym i najbardziej ekonomicznie uzasadnionym kierunku.
Mleczny(konst. Oddechowa)
charakteryzuje się szlachetną i delikatną bud., klinowatym
kształtem ciała, wydłużoną delikatną głową, dł. I cienką szyją, kl.pier.dł., głęboka, płaska,
rozszerzająca się ku tyłowi, skośne ustawienie żeber, słabe umięśnienie, duże wymie, skóra
cienka i elastyczna, przemiana materii jest intensywna.
Mięsnym (kons. Traw.)
kształt tułowia w przekroju zbliżona do prostokąta, głowa krótka,
szeroka szyja, krótka, db umieśniona, kl.pier. głęboka, mocno wysklepiona, żebra ustawione
prostopadle, gruba skóra, wymię małe, db umięśnienie grzbietu i zadu.
Pokroj
- to zespol zew cech budowy ciala zwierzecia określający stan rozwoju kośćca,
umięśnienie, oraz proporcje miedzy nimi czyli harmonijność budowy ciala. Na podstawie
pokroju można wnioskowac o przydatności danego zwierzecia do określonego kieronku
użytkowania budowy i funkcji narządów wew
Konstytuchcja
- zespol dziedzicznych i nabyty cech morfologicznych i fizjo
uwarunkowujących wielkość produkcji oraz reakcje zwierzecia na wpływ otoczenia.
Konstytucja zwierzecia okresla budowe jego szkieletu, miesni , tk, skory , stawow oraz
temperament
Rodzaje konstytucji
Sucha
- plaska klatka piersiowa, umięśnienie suche, mocny kosciec, zwierze o szybkiej
przemianie materii, żywym temperamencie i poznym dojrzewaniu, charakterystyczne dla rasy
duzej o cechach jednostronnego wełnistego kierunku uzytkowania
Limfatyczna
- w pzreciwienstwie do suchej klatka piersiowa beczkowata, kosciec slabo
rozwiniety, skłonność do odkladnia tluszczu podskórnego oraz srod mięśniowego, bardzo
dobre umięśnienie, przemiana materii powolna , temperament spokojny, dojrzewanie
wczesne, charakterystyczna dla miesnego kierunku uzytkowania
Zwiezla-
dobrze rozwinieta klatka piersiowa, mocny kosciec, rozwuj tk tluszczowej wyrazny
ale słabszy jak w limfatycznej, cechy użytkowności wełnistej SA dobrze rozwiniete,
umięśnienie harmonijne, dobrze wykształcone, przemiana materii szybka, temperament zywy,
wczesne dojrzewa nie, charakterystyczna dla owiec o użytkowości wełnisto miesnej
Delikatna
- najczęściej u owiec o delikatnym kośćcu, dlugiej i waskiej klatce piersiowej,
slabe odkladanie tluszczu podskórnego, watle umięśnienie, wczesne dojrzewanie,
charakterystyczna dla owiec o bardzo dobrej użytkowości mlecznej
Określenie wieku owiec.
3mieś.
(SIEK. Brak, TRZ. Przerzyna się pierwszy ząb trzonowy stały)
9m.(
S.brak,TRZ. Przerz. Się II ząb trz.st.)
12-18m.
(S.zmieniają się cęgi ml. Na st., TRZ. Przerz. Się III ząb trz.st.)
18m-2,5r.(
S. zmien. Się wew. Średniaki ml. Na st., TRZ. Zmienia się I, II, III ząb
przedtrzonowy)
2,5-3lat
(S. zmien. Się zew. Śr. Ml. Na st., TRZ nic)
3,5-4lat
(S zmien. Się okrajki ml. Na st., TRZ. Nic)
Metody znakowania
-nietrwale
- kredki farby(np. przy wykotach)
-trwale
- kolczykowanie(dawniej tatuaze dzis zabronione) kazde zwierze musi być
oznakowane nr (12 cyfr, PL) z agencji restrukturyzacji. System AJAX.
Kolczykowanie w 30 dniu życia. Każde jagnię zakolczykować!
Sezonowe poliestralne=>
większość owiec
Asezonalne
=>niektóre
GnRH (*FSH
-dojrzewanie kanalików nasieniotwórczych
-zapoczątkowanie spermatogenezy
*LH
-pobudza kom. Śródmiąższowe do wytwarzania
hormonów androgennych (testosteron))
Dojrzewanie plemników-testosteron + FSH
49dni spermatogeneza+ 15dni dojrzewanie plemników w najądrzu.
Pobieranie nasienia
*elektroejakulacja*na pochwę (sztuczną)
Parametry nasienia*
ruch falowy (ruch masy plemników)+++/++++, silne falowanie
*
ruch
indywidualny 3/60 lub 4/80
*
gęstość D,DD
*
produkcja 6,0 mld plemników/doba
*
na jeden
skok tryk oddaje 1-2cm
3
nasienia
Fizjologia rozrodu maciorki/ /Wydzielanie wew
.
Faza pęcherzykowa
FSH i LH-intensywny wzrost i dojrzewanie pęcherzyków jaj., LH
stymuluje owulację. Obniżenie koncentracji progesteronu, wzrost estrogenów-ruja
Faza lutealna
-progesteron produkowany przez ciałko żółte (utrzymuje się przez 14dni przy
braku zapł.) luteoliza- sterowana przez PGF2alfa. Oksytocyna jajnikowa.
Ruja
:stan w którym pojawia się wyraźny popęd pciowy i chęć przyjęcia samca(22-35h)
Owulacja
20-40h od wystąpienia rui, bez zewnętrznych objawów , widoczne przekrwawienia
i nie znaczne obrząk sromu(tryk szukarek wykrywa maciorki w rui)zdolność do zapłodnienia
komórki jajowej1-25h
Metoda chromogest
;Jest to hormonalna kontrola cyklu pluciowego (powodowanie
rui)polega na*wprowadzenie do pochwy maciorki/ jarki gabke poliuratynowa nasaczona
progesteronem(chronolon)-14dni*wykonanie do mięśniowej iniekcji PMSG (660 j.m)po
wyciagnieciu gabki*36-48 h po wyciagnieciu gabki możliwe krycie lub unasienienie i
powtórzenie po 12h95-100%ma ruje w ciągu 48h*plodnosc posynchronizacji 41-
60%*zwiększenie plenności 30-60*
Czyniki wplywajace na mleczność owiec
*liczba karmiących jagniąt*rasa
genotyp*zywienie*stan fizjologiczny*srodowisko*wiek (okres laktacji)*krotnosc
doju*rodzaj doju
Sklad mleka
;S.M17,8%B.O4,5% T.S6,5%laktoza4,5
Rasy mleczne:
owca wschodnia, fryzyjska, polska owca gorskaBergamosca(długie uszy)
Rodzaje stad
stado zarodowe
- produkuje material hodowlany, wszystkie zwierzeta maja
udokumentowane pochodzenie stado reprodukcyjne- odchowywane SA tam maciorki, nie
można sprzedawac do stad zarodowych, tryczki kierowane na rzez stado towarowe- odchow
tylko na rzez, takich stad powinno być najwięcej na tle innych
Systemy krycia: Dzikie
-tryki przez cały rok przebywają w stadzie z maciorkami, duży
procent jałowych, wykotów przez cały rok
Wolne
- tryki wpuszczone do maciorek w określonym terminie i na określony czas 1 tryk
może pokryć 25 maciorek, określony czas wykotów ale mamy pochodzenie potomstwa .
Haremowe-
wybrany tryk łączony na okreslony czas z grupą 25-30 maciorek, możemy
określić pochodzenie potomstwa, trudno jednak ustalić konkretną datę wykotów, możliwy
dobór rodziców
Grupowe-
stosowanie w dużych owczarniach na ok.150 maciorek, dopuszcza sie 5-6 tryków
tylko na noc i tylkow stadach towarowych
Krycie z ręki
- dokładny termin wykotów, znani są rodzice potomstwa ,korzystanie z tryków
szukarków.Dorosłe tryki oddają od 4-6 skoków dziennie .1 tryk na 40-45 maciorek, młode
tryki oddaja 3 skoki na 25 -30 maciorek.
Sztuczne unasiennanie-
(dopochwowa, doszyjkowa, domaciczna przez szyjkę macicy,
domaciczna laroskopowa) lepsze wykorzystanie wartosciowe tryków, szybsze doskonalenie
potomstwa najczęsciej rozcieńczonym nasieniem świeżym(duże koszty więc mało popularne)
Rola skóry
:*kontakt z otoczeniem*regulacja gospodarki wodnej*gospodarka
cieplna*ochrona przed warunkami zewnętrznymi*tworzenie włosów
Strzyżenie
*Tryk-6tyg
przed stanówka*Matki-^tyg przed wykotem
Terminy strzyżenia
*Merynosy-tryki-kwiecie,
maj Matki-wrzesien, październik*owce nizinne i dlugowlose-tryki, lipiec, sierpien matki-
grudzień styczeń*polska owca gorska-tryki, matki dwa razy do roku w maju i
padzierniku
Pierwsze strzyze wykonuje się ;
*tryczki 7-9 m-cy*mlodziez jarki:10-12m-cy
1
strzyze dorosłych
*tryki-16-18m-cy*matki22-24m-cy
Zespoły włosowate i cechy okrywy wełnistej:
a) Jednolita
- zespołem włosowatym jest cylindryczny słupek w którym występuje jeden ty
włosów *cieńka -włosy cieńke , gęste korbikowanie wyrównana pod względem grubości i
długości, miękki chwyt, okrywa zamknięta (merynos)
*średnia
– włosy rzadsze , gruvbsze
dłuższe mniej wyrównane pod wzgledem grubości i długości, karbikowanie mniej wyraźne,
może przechodzić w falistość; okrywa zamknięta- owca nizinna, runo o miękkim chwycie z
lekkim połyskiem, półzamknięta lub półotwartan owca długowełnista- runo o szorstkim
chwycie
*gruba
– występuje w odmianie słupkowej (wysadne , spiczaste słupki słabo
stalowane , szorstkie w chwycie , włosy grube niekiedy rdzeniowe (owca długowełnista)
wstęgowej (włosy rzadkie grube długie o charakterystycznym połysku(owce długowełniste
ras brytyjskich lincoln))
b)mieszana
– zespołem włosowatym jest w którym wystepują frakcję różnych
włosów(puchowe, przejściowe, rdzeniowe ) okrywa otwarta ( owce górskie, wrzosówka,
karakut)
runo otwarte- kosmyk włosy rdzeniowe ze (rdzeniem ciągłym ) włosy przejściowe i włosy
puchowe
Typy anatomiczne
-rdzeń ciągły
-przerywany
-bezrdzeniowe
Karbikowanie
-płaskie
-prawidłowe
-wysokie
Tłuszczopot
- tłuszcz(mieszanina estrów wyższych kw.tł. i alkoholi alifatycznych)+pot-
wodny roztwór soli i kw. Organicznych.
Powleka włosy chroniąc je i spajając- powstają tzw. Zespoły włosowe, czyli uporządkowane
zbiory włosów.
Higroskopijnoś
ć-łatwo chłonie i traci wodę, wchłania 30% własnej masy w st. Suchym.
CECHY wełny
*grubość,długość,sortyment,sprężystość*Wytrzymałośc na
rozerwanie,karbikowanie,połysk,barwa,higroskopijność*właściwości
termoizolacyjne*zdolność do przędzenia*odporność na działanie słabych
kwasów*ognioodpornośc
Wady wełny :
a)dziedziczne:
włosy nadrunne(grzbiet i uda) nierównomierna grubość wlosów
*
kemp(martwe włosy rdzeniowe na zadzie)*marka i nitka występuje w okrywie na
łopatce(merynosów przy chowie krewniaczym i przy korzeniu krańcowo różnych ras)*włosy
barwne (w białej okrywie )
*włosy białe(w barwnej okrywie)*skłonność do filcowania ( spowodowanym
nieuporządkowanym układem włosów lub zbyt wysokim wiązaniem słupków )
b)nabyte
*niedożywienie -przewężenie głodowe
-zabroczenie wełny (zaśmiecenie runa cząstkami paszy itp.)
*obłożenie wełny (zaśmiecenie czepliwymi cząstkami roślin , obniża wartość)*zeżółcenie
wełny spiralne tłuszczopot , niespiralne kał i mocz
*włosy psie (krótkie rdzenie łamliwe wyrastają na bliznach zagojonych)
*nieprawidłowe znaczniki-badające wełne *podcięcie wełny ( spowodowany pasożytami
zewnętrznymi np. Wszy , wszoły )
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Rola skóry owce, ZOOTECHNIKA

Tematy